Bilim dünyası, insan vücudunun en karmaşık yapılarından biri olan kemik iliğini taklit eden yeni bir laboratuvar modelinin geliştirilmesiyle önemli bir eşik daha geçti. University of Basel araştırmacıları, insan kök hücrelerinden yola çıkarak kan üretiminden sorumlu kemik iliği yapısını üç boyutlu bir ortamda başarıyla oluşturduklarını duyurdu. Hidroksiapatit adlı doğal bir kemik mineralinin kullanıldığı model, gerçek kemik yüzeyine çok benzeyen bir mikro-çevre sunuyor.
Bu yeni sistem, laboratuvar ortamında haftalar boyunca insan kan hücrelerinin üretilmesini sağlayabiliyor. Uzmanlara göre bu gelişme, hayvan deneylerine güçlü bir alternatif oluşturması açısından kritik önemde. Çünkü model tamamen insan hücrelerinden oluştuğu için klinik araştırmalar, kan kanseri veya kemik iliği yetmezliği gibi hastalıkların mekanizmalarını çok daha gerçekçi bir şekilde inceleme fırsatı sunuyor.
Çalışmanın en dikkat çekici yönlerinden biri, kişiselleştirilmiş tıp uygulamalarına kapı aralaması. Araştırmacılar, gelecekte bir hastanın kendi hücreleriyle bu kemik iliği modelinin üretilebileceğini ve böylece ilaçlara verilen yanıtların kişiye özel test edilmesinin mümkün olabileceğini belirtiyor. Bu da özellikle kan hastalıklarında tedavi süreçlerini önemli ölçüde hızlandırabilir.
Bununla birlikte, model hâlâ laboratuvar ölçeğinde ve klinik aşamaya gelmesi için miniaturizasyon, uzun süreli stabilite ve geniş ölçekli test altyapısı gibi engellerin aşılması gerekiyor. Bilim insanları, önümüzdeki yıllarda bu teknolojinin daha da geliştirilerek ilaç keşfi, immünoloji araştırmaları ve bireysel tedavi stratejilerinde standart bir araç hâline gelebileceğini ifade ediyor.
